Artikel ini akan menerangkan mengenai COVID-19 (Koronavirus) yang bermula pada penghujung tahun 2019. Badan Kesihatan Sedunia (WHO) telah mengisytiharkan pandemik yang bermaksud ianya telah merebak ke seluruh dunia.
Virus ini boleh menyebabkan jangkitan paru-paru yang teruk dan menyebabkan kematian. Anda boleh menggunakan informasi di bawah untuk bercakap dengan doktor anda jika anda risau mengenai COVID-19.
Apakah COVID-19
COVID-19 merupakan sejenis penyakit yang disebabkan oleh koronavirus. Virus ini merupakan virus yang selalu menyerang manusia dan haiwan. Koronavirus boleh menyebabkan gejala yang sama seperti selsema biasa namun begitu ianya juga boleh menyebabkan jangkitan yang lebih teruk.
Koronavirus yang menyebabkan COVID-19 merupakan sejenis koronavirus yang baharu. Mereka yang dijangkiti pada awalnya mempunyai kaitan dengan memakan haiwan daripada pasar haiwan liar di Bandar Wuhan, Daerah Hubei, China. Oleh sebab itu, saintis mencadangkan bahawa koronavirus baharu ini merupakan kombinasi virus yang boleh menyerang kedua-dua haiwan dan manusia.
Virus ini telah merebak ke seluruh dunia. Negara US, India, Brazil, Perancis, Rusia, Sepanyol, UK, Italy, dan Argentina merupakan negara yang mempunyai kes terbanyak.
Bagaimana seseorang boleh dijangkiti COVID-19
COVID-19 boleh merebak dari orang ke orang. Virus ini merebak apabila seseorang yang dijangkiti batuk atau bersin, ataupun seseorang itu menyentuh objek atau permukaan yang mempunyai virus.
Virus ini boleh hidup sehingga 24 jam di atas permukaan kertas dan sehingga 3 hari di atas permukaan besi dan plastik. Sesorang yang dijangkiti boleh menyebarkan virus walaupun mereka tidak mempunyai sebarang gejala.
Anda lebih mudah mendapat jangkitan jika:
- anda tinggal atau pergi ke kawasan yang mempunyai kes COVID-19
- anda menjadi kontak rapat kepada seseorang yang dijangkiti COVID-19
- anda sedang menerima rawatan untuk kanser
- anda lebih berumur
- anda seorang lelaki
- anda seorang obes (lebih berat badan)
- anda mempunyai penyakit buah pinggang kronik
- sesetengah kajian menunjukkan orang Asia dan orang Afrika lebih mudah dijangkiti dan mendapat gejala yang teruk
Tanda & gejala COVID-19
Kajian awal menunjukkan yang seseorang yang dijangkiti boleh mencapai tempoh tiada gejala sehingga 14 hari. Tempoh ini dinamakan sebagai tempoh inkubasi.
Sesetengah pesakit yang dijangkiti COVID-19 langsung tidak menunjukkan sebarang gejala tetapi kebanyakannya mempunyai gejala seperti penyakit selsema. Ada yang mendapat gejala lebih teruk seperti pneumonia (jangkitan paru-paru).
Lebih kurang 80 daripada 100 orang yang mempunyai gejala akan mendapat jangkitan ringan atau sederhana. 15 daripada 100 orang akan mendapat jangkitan teruk dan 5 dari 100 orang akan menjadi lebih kritikal.
Anda lebih cenderung mendapat jangkitan teruk sekiranya:
- lebih berumur
- tinggal di pusat jagaan warga emas
- lelaki
- obesiti
- perokok
- tekanan darah tinggi
- penyakit jantung
- penyakit paru-paru seperti asma dan penyakit paru-paru kronik
- penyakit radang hati
- kanser
- pernah menerima pemindahan organ
- sedang pulih dari pembedahan
- demam
- batuk
- sesak nafas
- hilang deria bau
- hilang deria rasa
Gejala yang kurang berlaku adalah seperti:
- sakit badan
- keletihan
- cirit-birit
- pening dan muntah
- sakit perut
- batuk berkahak
- sakit tekak
- kekeliruan
- selsema
- mata merah
- sakit kepala
- ruam kulit
- menggigil
- batuk berdarah
Kanak-kanak kurang dijangkiti berbanding dewasa. Kebanyakan kanak-kanak yang mendapat COVID-19 adalah daripada keluarga terdekat. Kurang daripada 5 per seratus pesakit adalah kanak-kanak.
Terdapat laporan melibatkan jangkitan teruk COVID-19 pada kanak-kanak dengan gejala seperti demam melebihi 5 hari, kelenjar leher membengkak, kemerahan pada jari kaki dan tangan dan bibir kering.
Ianya sangat jarang berlaku namun jika anda merasa risau dengan keadaan anak-anak anda sila bawa segera berjumpa doktor.
Seperti yang anda dapat lihat, kebanyakan gejala COVID-19 adalah serupa seperti selsema dan influenza jadi adalah sukar untuk mengesahkan penyakit COVID-19 tanpa melakukan ujian makmal.
Pengesanan COVID-19
Jika doktor mengesyaki anda mungkin dijangkiti COVID-19, beberapa ujian boleh dilakukan seperti mengambil sampel daripada hidung dan mulut, ujian darah, x-ray dada dan juga CT scan bahagian dada.
Sesetengah orang yang dijangkiti COVID-19 yang teruk boleh menyebabkan masalah pada organ dalaman seperti buah pinggang, hati, darah, jantung dan otak dan memerlukan ujian dan rawatan yang lebih rapi.
