Cirit-birit adalah keadaan di mana seorang kanak-kanak itu membuang air besar dalam keadaan yang kerap. Dalam perubatan, ianya berlaku apabila seorang kanak-kanak itu membuang air besar lebih daripada tiga kali dan kandungan air dalam najis yang tinggi selalunya najis biasanya hanya keluar seperti air sahaja.
Tetapi kanak-kanak yang sedang menyusu kadangkala akan membuang air besar sehingga lima enam kali sehari tetapi najisnya biasanya adalah sedikit dan berwarna kuning dan tidak begitu banyak air.
Kanak-kanak yang hanya menyusu badan (tanpa minum susu atau makanan lain) adalah terlindung dari penyakit cirit-birit.
Apakah punca cirit-birit
Seseorang kanak-kanak itu boleh diserang cirit-birit apabila dijangkiti oleh virus (paling biasa berlaku) di saluran ususnya. Jangkitan (Virus ROTAVIRUS) ini kadangkala menyebabkan kanak itu muntah-muntah. Jangkitan virus ini juga berkaitan dengan penyakit demam selesema atau sakit teling pada sesetengah kanak-kanak.
Selain itu bakteria seperti kolera juga boleh menyebabkan cirit-birit melalui makanan yang kotor atau tidak dimasak.
Sebab lain dimana seseorang kanak-kanak itu mengalami cirit-birit ialah apabila dia mempunyai sesuatu penyakit dimana ususnya tidak boleh mencernakan laktosa (lactose intolerence). Kanak-kanak yang mempunyai jangkitan kuman pada air kencingnya juga kadangkala akan mengidap cirit-birit.
Adakah Cirit-birit merbahaya
Selalunya cirit-birit juga akan diiringi oleh muntah dan tiada selera makan. Cirit-birit ini merbahaya apabila kanak-kanak itu mengalami kekurangan air dalam badan disebabkan oleh muntah atau cirit-birit. Keadaan ini dipanggil dehidrasi.
Ini boleh diperhatikan apabila kanak-kanak itu tidak bermaya dan lemah. Dalam keadaan begini, kanak-kanak itu sebaiknya dibawa ke hospital atau klinik berhampiran. Cirit-birit yang disebabkan oleh kolera adalah merbahaya.
Rawatan
Rawatan di hospital atau klinik biasanya bergantung kepada keadaan kanak-kanak tersebut. Bagi kes yang teruk, air perlu diberikan dengan segera dengan memasukkan terus ke dalam darah (intravenous fluids).
Selain itu, tidak digalakkan untuk mengambil ubat untuk tahan berak kerana cirit-birit merupakan sistem pertahanan badan untuk membuang bahan toksin dan bakteria merbahaya dari tubuh. Yang penting adalah menggantikan semula cecair yang keluar.
Bergantung pada penyakitnya (alah laktosa dan lain-lain), susu kadangkala diberhentikan buat seketika atau diubah kepada susu soya . Garam rehidrasi biasanya diberikan.
Garam Rehidrasi ORS (Oral Rehydration Salt)
Oral Rehydration Salt (ORS) ini biasanya adalah dalam bentuk garam yang dibungkus di dalam pek kecil. Ianya perlu dicampurkan air dan diberikan sedikit demi sedikit kepada kanak-kanak tersebut.
Biasanya ia mempunyai arahan tertentu mengenai sukatan air yang diperlukan. Garam ini berfungsi untuk membekalkan kembali garam-garam badan yang kehilangan ketika kanak-kanak itu mengalami cirit-birit.
Tanda-tanda bahaya
Tanda-tanda bahaya termasuklah:
- Keadaan anak yang lemah dan langsung tidak mendapat minum air kerana muntah.
- Cirit-birit dimana najis bercampur darah.
- Keadaan dimana kanak-kanak muntah terus menerus (tiada cirit-birit) dan perut yang kembung (ditakuti usus tersumbat).
- Cirit-birit jika anda berada di kawasan di mana terdapat wabak kolera.
Jika ibu bapa mendapati tanda bahaya ini pada anak-anak, pastikan segera bawa ke klinik untuk rawatan dan pemeriksaan lanjut.
