Penyakit HIV merupakan sejenis penyakit berjangkit yang juga merupakan salah satu dari penyakit kelamin. Ketiadaan vaksin dan ubat untuk mencegah serta menghapuskan virus HIV telah menyukarkan usaha untuk mengawal penyakit ini pada peringkat awal penemuannya.
Walaubagaimanapun, kini terdapat rawatan bagi mengawal bilangan virus HIV dalam badan pesakit dan dapat membantu pesakit untuk hidup secara normal di samping dapat mengurangkan risiko penyebaran virus HIV.
HIV dan AIDS telah mewujudkan pelbagai fenomena sejak ianya mula dikesan. Pelbagai implikasi sosio-budaya, ekonomi dan politik telah timbul akibat wabak ini. Jangkitan HIV bermula sejak 1970 dan penyakit AIDS akibat jangkitan HIV mula dikenalpasti pada tahun 1981.
AIDS bermaksud (Acquired Immuno Deficiency Syndrome) atau Sindrom Kurang Daya Tahan Melawan Penyakit.
| A | Acquired : Bermaksud jangkitan yang dipindahkan daripada individu kepada individu lain dan bukan daripada keturunan. |
| I | Immuno : Keupayaan semulajadi badan melawan penyakit/jangkitan. |
| D | Deficiency : Kurang/lemah. |
| S | Syndrome : Gabungan tanda-tanda dan gejala-gejala. |
Apa itu HIV
HIV bermaksud Human Immunodeficiency Virus. Sejenis virus daripada kumpulan retrovirus yang menghasilkan jangkitan sepanjang hayat pesakit. Virus HIV ini boleh menyebabkan kerosakan sistem daya tahan atau imuniti tubuh secara perlahan-lahan sehingga boleh menyebabkan penyakit AIDS.
Maksud HIV Positif
Ianya adalah seseorang yang telah disahkan mempunyai HIV dalam tubuh mereka tetapi tidak menunjukkan tanda-tanda dan gejala penyakit serta boleh menyebarkan penyakit ini kepada orang lain. Individu yang menunjukkan HIV positif digelar pembawa HIV. Pembawa HIV kelihatan sihat dan dapat menjalankan aktiviti harian seperti orang biasa jika telah menerima rawatan perubatan.
Apa itu AIDS
AIDS merupakan peringkat terakhir jangkitan HIV iaitu sistem daya ketahanan badan melawan jangkitan telah dilumpuhkan. Pelbagai tanda dan gejala penyakit opportunistik seperti kandidiasis, kayap, jangkitan paru-paru, kanser akan wujud dan berakhir dengan kematian.
Tanda-tanda dan gejala AIDS
- Susut berat badan melebihi 10% tanpa sebab tertentu dan secara tiba-tiba
- Cirit-birit berlarutan
- Demam yang berpanjangan
- Batuk-batuk yang berterusan
- Penyakit kandisiasis di bahagian mulut
- Barah kulit (Kaposi’s Sarcoma)
- Penyakit herpis simplex (sejenis kayap) merebak dan berulang
- Jangkitan paru-paru (Pneomocystitis carinii pneumonia). Sejenis protoaza boleh menyebabkan kematian 10-30% pesakit jika tidak dirawat.
- Pneumonia – keradangan paru paru disebabkan oleh kuman di mana gelembung- gelembung udara di dalam paru-paru dipenuhi oleh sel-sel keradangan dan cecair. Tanda tanda seperti demam, batuk dan sakit dada.
- Barah saluran darah di bawah kulit dan kelihatan sebagai benjolan berwarna ungu hingga coklat gelap
- Bengkak kelenjar di leher
Bagaimana HIV merebak
Virus HIV boleh didapati di dalam darah, air mani dan cairan faraj. Virus ini juga terdapat dalam tisu badan, organ, bendalir dalam tulang belakang dan otak. HIV juga dapat dikesan dalam kadar yang sedikit di dalam air mata, air liur, air kencing dan susu badan.
Virus HIV boleh dipindahkan melalui:
- Hubungan seks dengan seseorang yang telah dijangkiti HIV seperti dengan pekerja seks atau dengan berbilang pasangan yang tidak diketahui status kesihatan mereka.
- Menerima darah yang telah dicemari atau hasilan darah daripada orang yang telah dijangkiti HIV seperti semasa pemindahan darah, pada jarum suntikan atau pada alat-alat penembus kulit seperti bertindik telinga, tatu, pisau cukur dan berkhatan.
- Melalui ibu yang telah dijangkiti kepada bayinya sebelum, semasa atau selepas bersalin.
Pencegahan HIV
- Jangan lakukan hubungan seks luar nikah atau dengan orang yang tidak dikenali dan anda tidak mengetahui status kesihatannya.
- Bersifat setia terhadap pasangan.
- Gunakan kondom dengan cara yang betul untuk suami yang telah dijangkiti HIV.
- Jangan menggunakan jarum suntikan yang telah dicemari.
- Amalkan cara hidup yang sihat.
Seseorang itu tidak dijangkiti HIV melalui:
- Berpegang tangan dan bersalaman
- Berkongsi kemudahan awam misalnya telefon
- Berkongsi menggunakan cawan, gelas dan sudu
- Melalui makanan atau minuman
- Ciuman atau pelukan
- Gigitan serangga seperti nyamuk dan kutu
- Pergaulan di sekolah atau di tempat kerja
- Berkongsi buku (sekolah)
- Berkongsi menggunakan bilik mandi dan tandas
