Sakit perut selalunya merujuk kepada kesakitan pada bahagian abdomen. Sakit pada sebelah kanan abdomen merupakan gejala yang kerap berlaku dan boleh disebabkan penyakit yang biasa atau berbahaya. Sakit pada bahagian ini selalunya melibatkan organ-organ di dalam abdomen sebelah kanan yang terdiri daripada:
- Hati
- Hempedu
- Sebahagian dari perut
- Sebahagian dari usus kecil
- Kolon sebelah kanan
- Buah pinggang kanan
- Apendiks
- Ovari dan tiub fallopian kanan pada wanita
Selain itu darah beku atau jangkitan pada paru-paru kanan kadangkala boleh menyebabkan sakit pada bahagian abdomen kanan.
Jenis dan gejala sakit perut sebelah kanan
Sakit pada abdomen sebelah kanan boleh berlaku dengan sekejap (akut) atau lama (kronik). Ianya boleh terasa seperti menyucuk, tajam, atau seperti tertarik. Sakit ini juga boleh menular ke bahagian-bahagian badan yang lain.
Gejala yang dialami perlu dikenalpasti dan diberitahu dengan lengkap kepada doktor supaya senang untuk mencari punca kesakitan tersebut. Antara gejala lain yang boleh berlaku bersekali dengan sakit abdomen adalah seperti kejang abdomen, mual, muntah, cirit-birit, demam dan sembelit.
Antara punca utama kesakitan pada abdomen sebelah kanan termasuklah:
- Sakit hati, kanser hati atau jangkitan pada hati. Selalunya penyakit-penyakit pada hati akan menyebabkan kesakitan sebelah kanan abdomen bahagian atas. Ianya berlaku untuk jangkamasa lama dan terasa seperti ditekan. Gejala lain yang boleh berlaku termasuklah mual, kulit dan mata menjadi kuning (jaundis), keletihan, air kencing menjadi gelap, kaki dan betis membengkak, badan lebam, dan kehilangan berat badan.
- Batu karang dalam hempedu atau penyakit hempedu. Kedua-dua keadaan ini juga boleh menyebabkan kesakitan sebelah kanan abdomen bahagian atas. Namun kesakitan ini boleh menjalar ke bahagian belakang dan menjadi lebih teruk selepas makan makanan berminyak atau berlemak. Gejala lain yang boleh berlaku termasuklah najis berwarna kelabu, jaundis dan demam.
- Kanser kolon, jangkitan kolon atau penyakit kolon sebelah kanan. Keadaan ini boleh menyebabkan kesakitan yang terasa seperti kekejangan pada sebelah kanan abdomen. Antara gejala lain yang boleh berlaku termasuklah perubahan najis, kurang berat badan, demam, darah dan lendir dalam najis, dan sakit apabila abdomen sebelah kanan ditekan. Selain itu kanser usus juga boleh menyebabkan sembelit kerana usus tersumbat.
- Apendisitis. Penyakit apendisitis boleh menyebabkan sakit yang tiba-tiba yang bermula dari tengah atau kanan abdomen dan bergerak ke bahagian bawah kanan abdomen. Selain itu ianya juga sakit apabila ditekan dan kadangkala membengkak. Gejala lain pula termasuklah demam, menggigil, mual, muntah dan sembelit atau cirit-birit.
- Penyakit buah pinggang, jangkitan buah pinggang atau batu karang pada buah pinggang. Masalah buah pinggang ini juga boleh menyebabkan sakit yang tiba-tiba. Ianya terasa seperti dicucuk dan sakit boleh merebak ke bahagian belakang atau bawah. Gejala lain termasuklah rasa pedih apabila kencing, darah dalam air kencing, demam, dan sakit pada bahagian belakang sebelah kanan.
- Masalah pelvik pada wanita. Penyakit yang berpunca dari pelvik pada wanita juga boleh menyebabkan sakit abdomen sebelah kanan. Antaranya adalah kelahiran luar rahim, cyst ovari dan jangkitan. Kelahiran luar rahim berlaku apabila telur disenyawakan di luar rahim, selalunya di dalam tiub fallopian. Ianya boleh menyebabkan rasa sakit yang tajam dan semakin teruk. Gejala lain pula termasuklah pendarahan dari vagina dan perubahan najis. Sakit disebabkan cyst ovari pula selalunya datang dan pergi serta boleh menjalar ke bahagian belakang. Gejala lain termasuklah kitaran hair yang tidak normal dan senggugut. Jangkitan pelvik pula boleh menyebabkan demam dan lendir atau pendarahan dari vagina.
- Darah beku atau jangkitan pada paru-paru kanan. Darah beku yang bergerak ke paru-paru dipanggil sebagai embolisma pulmonari. Darah beku pada paru-paru kanan boleh menyebabkan sakit abdomen bahagian kanan sebelah atas seperti menyucuk dan sangat teruk. Gejala lain termasuklah sesak nafas, batuk, pernafasan laju, dan kahak yang berdarah. Selain itu jangkitan pada paru-paru juga boleh menyebabkan sakit dan demam.
Bila perlu berjumpa doktor
Sakit abdomen yang tidak teruk dan hilang dengan sendiri mungkin tidak memerlukan apa-apa rawatan. Walaubagaimanapun jika ianya kerap berulang, sila dapatkan pemeriksaan doktor. Beritahu juga jika terdapat gejala-gejala lain yang berlaku selain sakit abdomen.
Berikut merupakan tanda-tanda bahaya yang memerlukan anda mendapatkan rawatan dengan segera. Antara tanda-tanda tersebut adalah:
- Sakit yang teruk atau menjadi bertambah teruk
- Sakit dengan demam
- Sakit dengan cirit-birit
- Sembelit melebihi 3 hari
- Darah dalam najis atau menitis ketika membuang air besar
- Sakit dengan mual dan muntah
- Muntah darah
- Jaundis
- Abdomen semakin membesar
- Abdomen sakit apabila ditekan
- Terdapat pendarahan atau lendir dari vagina
